Լավ կազմակերպված, բայց ընտրակաշառքներով ընտրություն

Երեկ ողջ օրը իրար հաջորդում էին միջազգային ու տեղական դիտորդների, ընտրությունների անցողիկ շեմը չհաղթահարած քաղաքական ուժերի հայտարարությունները։
Նախ ԵԱՀԿ ՄԽ, ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ և ԵԽ դիտորդների արձանագրած թերությունները։ Նրանք ամենից շատ կենտրոնացել են ընտրակաշառքի բաժանման փաստի վրա։ «Ապրիլի 2-ի խորհրդարանական ընտրությունները լավ կազմակերպված էին, ընդհանուր առմամբ պահպանվել են հիմնարար ազատությունները։ Չնայած իրավական շրջանակի հավանությանն արժանացած բարեփոխումներին և ընտրական անճշտությունները նվազեցնելուն ուղղված նոր սարքավորումների ներդրմանը, ընտրությունների վրա հետք են թողել ընտրակաշառքների վերաբերյալ վստահության արժանի տեղեկությունները և քաղաքացիական ծառայողների, մասնավոր ընկերությունների աշխատակիցների վրա ճնշումները»,- ասված է միջազգային դիտորդների հայտարարությունում, շեշտադրմամբ, որ Հայաստանում նոր քաղաքական համակարգ է կառուցվում, բայց դա չի կարող տեղի ունենալ մեկ գիշերում։ Դիտորդները նաև կարևորել են նոր Ընտրական օրենսգիրքը, որը դիտարկվել է որպես մեկ քայլ առաջ հանրային վստահություն կառուցելու հարցում։

Դրսի «աչքը» լավ է ընկալել նաև նոր ԸՕ-ն հանրությանը ծանոթացնելու իշխանությունների ջանքերը։ «Ցավալի է, որ, չնայած օրենսդրական և կազմակերպչական փոփոխություններին, այս ընտրությունները չվերացրին երկրում ընտրական գործընթացների վստահելիության և ազնվության հանդեպ կասկածները»,- հայտարարեց ԵԽԽՎ-ի պատվիրակության ղեկավար Լիլիան Մորի Պասկիեն, հավելելով, որ բարելավված դրությունն արդյունավետ է, եթե կիրառվում է բարեխղճորեն։
Միջազգային դիտորդները նաև առանձնացրել են այն փաստերը, որոնք առնչվում են դպրոցներում և հիվանդանոցներում ընտրողների վրա ճնշումների, ահաբեկումների վերաբերյալ բողոքներին խստորեն հետամուտ չլինելու ԿԸՀ-ի պահվածքին։

Հայաստանյան խորհրդարանական ընտրություններին անդրադարձել են նաև ռուս փորձագետները։ Նորագույն պետությունների ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսեյ Մարտինովը և ՌԳԱ արևելագիտության ինստիտուտի փորձագետ Անդրեյ Արեշևը երեկ տեսակամրջի ընթացքում հայտարարել են, որ խորհրդարանական ընտրությունները անակնկալ չէին, դրանք փաստում են, որ Հայաստանը երկարաժամկետ հեռանկարում ԵԱՏՄ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ համագործակցության մեջ կլինի։ Ռուս փորձագետները գոհունակությամբ նշել են, որ Հայաստանում արևմտամետ ուժերը տապալվեցին, չնայած նրանց «վրա» ԱՄՆ-ի դեսպանատունը բավականին մեծ գումարներ էր ներդրել։ Սակայն, ըստ նրանց, սոցիալապես ծանր վիճակում հայտնված հայ ընտրողը քվեարկել է փորձություն անցած հարաբերությունների օգտին։ Ռուս վերլուծաբանները, բնականաբար, չէին կարող չանդրադառնալ Կարեն Կարապետյանի դերակատարմանը։ Ըստ նրանց, Կարապետյանը կարողացավ կարճ ժամանակահատվածում օգնել ՀՀԿ-ին։ Ի տարբերություն միջազգային դիտորդների, Արեշևը և Մարտինովը մտահոգիչ են համարում նոր Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունը, մասնավորապես` վարկանիշային ընտրակարգը։
Երեկ ընտրություններին անդրադարձել էր նաև Կոնգրես-ՀԺԿ ցուցակը գլխավորող Լևոն Տեր-Պետրոսյանը. «Երկրում, որտեղ ազգային հարստության առյուծի բաժինն օրինական, թե անօրինական ճանապարհով կուտակված է մի քանի տասնյակ ընտանիքների ձեռքում, իսկ ժողովուրդը` դատապարտված կատարյալ թշվառության, ընտրությունների այլ արդյունք ակնկալելը քաղաքագիտական անգրագիտություն կլիներ։ Մեզ մնում է սպասել, թե ՀՀԿ-ն, ԲՀԿ-ն, ՀՅԴ-ն ու «Ելքը» ինչպես են վագրի թռիչքներով զարգացնելու Հայաստանի տնտեսությունը, միլիարդավոր դոլարների ներդրումների հոսք ապահովելու, հզորացնելու հայոց բանակը, կանխելու հարաճուն արտագաղթը և կարգավորելու մեր ժողովրդի առջև կանգնած գլխավոր խնդիրը` ղարաբաղյան հակամարտությունը»։ Առաջին նախագահը նաև կարևորում է, որ իրենց հաջողվեց հակամարտությունը քաղաքական օրակարգի հրատապ հարց դարձնել, ինչին նրանք այսուհետ ևս հետամուտ են լինելու։

ՈՒշագրավ հայտարարություն արեց նաև ՀՎԿ-ն։ Թեև այս կուսակցությունը խորհրդարան չի անցել, սակայն Արթուր Բաղդասարյանը մտադիր չէ վիճարկելու ընտրությունների արդյունքները, մասնակցելու հետընտրական որևէ միջոցառման և հանրահավաքի։
Փոխարենը ՕՐՕ-ն հայտարարեց, որ չի ընդունում ընտրությունների արդյունքները, քանի որ դրանք կեղծվել են, ու ձայների առևտուր է եղել։ Իսկ թե ինչ միջոցառումների է պատրաստ ընտրություններում 2,67 % ստացած ուժը, կերևա առաջիկայում, քանի որ նրանց հայտարարություններից հստակ չէ, թե ինչ քայլեր են անելու։

Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ